Mediatheek - Steunpunt Vluchtelingen De Bilt

Een website met oefeningen en spelletjes op niveau A1

Degenen die met een computer en een toetsenbord met Latijnse letters kunnen omgaan, kunnen aan de slag met Op Pad! Het verdient wel aanbeveling om de website te gebruiken samen met een taalcoach.

Luisteren, lezen en schrijven van woorden en korte zinnetjes wordt door de website per klank aangeboden, net als in het schriftelijk materiaal. Er is echter veel meer oefenmateriaal om de woorden te leren onthouden. Per les zijn er ook twee dictees, en er wordt veel aandacht besteed aan het leren onderscheiden van klankverschillen (man – maan).

In iedere les staan enkele klanken centraal. Daarnaast wordt geleidelijk aan enige grammatica toegevoegd.

Waarom werken met een taalcoach? Omdat hij/zij:

• kan helpen met de juiste uitspraak
• de opdrachten kan laten aansluiten bij hetgeen jullie samen behandeld hebben
• makkelijker de weg kan vinden in de website

De website kent per les:

• het pad: dit is de ‘leerlijn’. Hier wordt de stof geleidelijk en systematisch aangeboden
• het spoor: dit zijn herhalingsoefeningen. In het pad bevatten de oefeningen 4 nieuwe woorden, in de herhalingsoefeningen zijn het er 8. Als dat nog niet goed gaat, ga dan terug naar het pad.
• de rotonde: hier staan alle typen oefeningen uitgesplitst per soort, bijv. ‘luister en schrijf’. Door hierop te klikken kun je alle oefeningen van dit type achter elkaar doen, ook van volgende lessen.

De website werkt ook op een mobiele telefoon, en is dan aangepast aan het kleine schermpje. Daarom zijn niet alle oefeningen te doen, maar wel veel. Op de mobiele website werken we met De weg. De oefeningen zijn altijd met 8 nieuwe woorden, zodat je minder hoeft te navigeren. Begin bij P1.

De serie Pen! verandert van naam, omdat de naam suggereert dat je met deze methode iemand kunt alfabetiseren (in het Latijnse schrift). Dat kan ook, maar de serie kan ook, en vooral, gebruikt worden om (bijna-) beginners systematisch het verband tussen uitspraak en schrift aan te leren.

De serie Pen! is begin 2018 in print verschenen: een map met 15 losse katernen plus het schrijfboekje Van Links naar rechts behorend bij de methode.

Zoals gezegd: de naam wordt veranderd zodat de vlag de lading beter dekt.
De nieuwe naam wordt: Op Pad!

Taalcoaches in de gemeente De Bilt kunnen gratis een exemplaar krijgen voor hun leerling en een voor zichzelf. Zij kunnen een mail sturen naar de coördinator taalcoaches.

De pdf’s zijn niet meer beschikbaar.

Geïnteresseerden uit andere gemeenten kunnen zich melden bij de auteur. Zij onderzoekt of het mogelijk is er een boek van te maken dat voor een lage prijs aangeboden kan worden.

Het printen van alle katernen in kleur is heel duur aangezien het om 260 pagina’s gaat. De cartridges vliegen er doorheen. Aangezien de kleur functioneel is, moet het in kleur. Drukken is goedkoper, maar dan moet het wel een grote oplage worden.

Als je belangstelling hebt, mail dan naar de auteur. Vermeld daarbij:

• het aantal exemplaren dat je zou willen bestellen
• de prijs per exemplaar die jij / je organisatie maximaal kunt betalen

Bij deze serie is een website gemaakt: LeerNT2.

Hier staan nu zo’n 2200 oefeningen op, met dezelfde plaatjes en in dezelfde opbouw als het schriftelijk materiaal. Ideaal voor huiswerk. De website is geschikt voor pc en tablet, en voor de mobiele telefoon (met deels aangepaste oefeningen). De website wordt nog steeds aangevuld en verbeterd.

De handleiding bij de methode Pen!/ Op Pad!  staat nog steeds in de Mediatheek.

Met de term alfabetiseren worden verschillende leerprocessen aangeduid:

• letters leren lezen en schrijven in de moedertaal: je moet dan eerst de fijne motoriek verder ontwikkelen om überhaupt de juiste schrijfbewegingen te kunnen maken
• woordjes en zinnetjes leren lezen en schrijven in de moedertaal, zowel technisch lezen als begrijpend lezen tot het proces geautomatiseerd verloopt
• letters en woordjes leren schrijven met een ander alfabet dan dat van je moedertaal, gekoppeld aan de uitspraak in de tweede taal
• technisch en begrijpend lezen van eenvoudige teksten in de tweede taal, tot het proces geautomatiseerd verloopt

Voor het begeleiden van al deze leerprocessen staat er materiaal in de Mediatheek.

Tot slot: voor de taalcoach die les gaat geven aan een cursist die de taal nog helemaal niet spreekt en die ook geen Engels (of Frans) spreekt: er is een startkatern voor de eerste kennismaking. Hier wordt nog niet geschreven, maar voornamelijk via plaatjes gecommuniceerd.

Voor het leren maken van de juiste schrijfbewegingen, klik op Motoriek.

Voor het leren lezen en schrijven van woordjes en kleine zinnetjes in de moedertaal (Nederlands als moedertaal) én de tweede taal, is er de serie Pen! In katern 1 tot en met 7 wordt geoefend met de lange en de korte klinkers (a/aa, e/ee enz), uiteraard in combinatie met de medeklinkers. In de katernen 8 en verder komen de klanken met 2 verschillende klinkers aan bod (ie/ jij/ ei/ oe /ui / eu / au /ou).

Er is een handleiding voor taalcoaches om te werken met Pen! Deze bevat per les uitleg, tips en dictees.

Voor het technisch en begrijpend lezen in de tweede taal is er de serie Melkweg.

Voor je kunt starten met alfabetiseren, is het natuurlijk nodig om eerst kennis te maken met je cursist. Dat zal lastig zijn zonder gemeenschappelijke taal.

Het katern Pen! nr 0 – hallo is bedoeld om door middel van plaatjes te communiceren over wie je bent. Verder staan er begrippen in die je nodig hebt in de lessen: boek, schrift, pen, schrijven enz.

Tot slot staan alle woorden erin die je nodig hebt om tot een volgende afspraak te komen: agenda, getallen 1-30, dagen van de week, maanden.

Het is niet de bedoeling om die woorden te leren schrijven, dat komt vanzelf in de lessenserie per klank.

Cursisten die in hun moedertaal niet hebben leren schrijven, beschikken doorgaans nog niet over de fijne motoriek die hiervoor nodig is. Zij kunnen eerst oefenen met:

• het trekken van lijntjes van a naar b naar c
• het maken van streepjes, slingertjes en rondjes

Hieronder staan enige werkbladen. Als dit onvoldoende is, biedt een boek voor kleuters uitkomst. Je kunt de bladen ook meerdere keren laten doen.

• Schrijfbewegingen
• Lijntjes trekken van a naar b
• Tekenen 1
• Tekenen 2

Vervolgens kunnen zij de werkbladen per letter doen. Ook daar wordt geoefend met streepjes en rondjes, om daarna de letter te kunnen schrijven.

A B C D E F G
zing met ons de letters mee
H I J K L M N O P
Q R S T U V W
X IJ Z goed opgelet
dit zijn de letters van het alfabet

Het boekje met letters bij Pen! is klaar:
Van links naar rechts met Pen! boekje

Letterbladen (losse letters)

• A en a
• B en b
• C en c
• D en d
• E en e
• F en f
• G en g
• H en h
• I en i
• J en j
• K en k
• L en l
• M en m
• N en n
• O en o
• P en p
• Q en q
• R en r
• S en s
• T en t
• U en u
• V en v, W en w
• X en x, Y en y
• Z en z

In de serie Op Pad! (voorheen: Pen!) leert de cursist Nederlands lezen en schrijven aan de hand van plaatjes die korte woorden afbeelden. In de eerste 7 katernen gaat het om het typisch Nederlandse verschil tussen korte en lange klinkers (man/ maan, pot/ poot).

In katernen 8 tot en met 13 komen de klanken die met twee letters geschreven worden, zoals IE, EU, UI.

Leren lezen en schrijven gebeurt door de uitspraak (klank) te koppelen aan het schrift. De taalcoach is dus heel belangrijk, hij/zij leest voor.

Op de website staan geluidsfragmenten voor losse woorden, en voor o.a. dictees.

De  Handleiding taalcoaches Pen! is geschreven voor taalcoaches die geen taaldocent zijn (geweest). In deze handleiding vind je uitleg, tips en dictees per katern.

In deze handleiding vind je uitleg hoe bepaalde grammatica en uitspraakregels zijn in het Nederlands. Dit is voor je eigen achtergrond. Daarnaast zijn er tips wat je hiervan uitlegt aan de cursist, en hoe je dat kunt doen.

Verder staan hier de oplossingen van de oefeningen, en natuurlijk de teksten van de dictees.

Ook zijn er TPR-oefeningen toegevoegd, om met luisteren en gebaren het leerproces te ondersteunen.

In de handleiding is nu aangegeven wanneer je welke schrijfbladen kunt gebruiken als introductie voor het katern.

De laatste aanpassing van de handleiding: 31 juli 2018. Op de laatste pagina staat aangegeven wat er gewijzigd is in de katernen en/of de handleiding.

Handleiding taalcoaches Pen!

Aan de hand van de woorden van de serie Pen! leer je stap voor stap het Latijnse schrift.

Als je dit boekje print, doe het dan verkleind, dan zijn de ‘hulplijnen’ precies goed.

Van links naar rechts met Pen! boekje

Alle schrijfbladen zijn er ook los, bij het betreffende katern van Pen!

Hieronder staan de losse schrijfbladen en het geluidsmateriaal bij Op Pad! 1.

Als je het Latijnse schrift nog niet beheerst, moet je oefenen met het schriftelijk materiaal. Het schriftelijk materiaal is beschikbaar via Taalpunten De Bilt. De bijbehorende geluidsfragmenten vind je hieronder.

Als je het Latijnse schrift wél beheerst, maar klank en schrift nog niet goed kunt verbinden, is de website een uitstekend alternatief. Er wordt gewerkt met geluid en met plaatjes. Voorlopig is er nog geen login.

Inhoud van de website:

• 24 woorden met de (korte) klank [a]
• 12 medeklinkers: s, t, j, d, k, m, v, g, r, b, p, l (in volgorde van verschijnen)
• onderscheid [p] en [b] – heel moeilijk voor Arabisch-sprekenden
• wat hoor je?
• hoe schrijf je het?
• memory
• totaal 56 oefeningen in het pad

Schrijfbladen:

• pen 1.1 – a, s – as
• pen 1.2 – t en j, tas – jas
• pen 1.3 – d en k – dak – kat
• pen 1.4 – m en v mat – vat
• pen-1.5-g-en-r-gat-kar
• pen 1.5 – g en r gat – kar
• pen 1.6 – l en b – lat – bal
• pen 1.7 – p pap – pas – sap – map

Geluidsfragmenten afspelen

1.10 – nieuwe woorden

1.13 – woordparen

1.14 – dictee

Downloaden

Downloaden: klik op de link met de rechter muisknop – koppeling opslaan als …

• pen! 1.10 nieuwe woorden
• pen! 1.13 woordparen
• pen! 1.14 dictee

Hieronder staan de losse schrijfbladen en het geluidsmateriaal bij Op Pad! 2.

Het schriftelijk materiaal is beschikbaar via Taalpunten De Bilt.

Als je het Latijnse schrift nog niet beheerst, moet je oefenen met het schriftelijk materiaal. Als je dit wél beheerst, maar klank en schrift nog niet goed kunt verbinden, is de website een uitstekend alternatief.  Er wordt gewerkt met geluid en met plaatjes. Voorlopig is er nog geen login.

Inhoud van de website:

• 24 woorden met de (korte) klank [a] en lange klank [aa]: man/maan, kas/kaas enz.
• 2 nieuwe medeklinkers: h en n
• onderscheid [p] en [b] – heel moeilijk voor Arabisch-sprekenden
• wat hoor je?
• hoe schrijf je het?
• memory
• totaal 56 oefeningen in het pad

Schrijfblad:

pen 2.1 – h en n – pan en haan

Geluidsfragmenten afspelen

2.10 – nieuwe woorden

2.14 – woordparen

2.15 – dictee

Downloaden

Downloaden: klik op de link met de rechter muisknop – koppeling opslaan als …

• pen! 2.10 nieuwe woorden
• pen! 2.14 woordparen
• pen! 2.15 dictee

Hieronder staan de losse schrijfbladen en het geluidsmateriaal bij Op Pad! 3.

Het schriftelijk materiaal is beschikbaar via Taalpunten De Bilt.

Als je het Latijnse schrift nog niet beheerst, moet je oefenen met het schriftelijk materiaal. Als je dit wél beheerst, maar klank en schrift nog niet goed kunt verbinden, is de website een uitstekend alternatief.  Er wordt gewerkt met geluid en met plaatjes. Voorlopig is er nog geen login.

Inhoud van de website:

• 24 woorden met de klanken [e] en [ee]
• 2 medeklinkers: w en z
• wat hoor je?
• hoe schrijf je het?
• memory
• totaal 56 oefeningen in het pad

Schrijfbladen:

pen 3.1 e – hek en pen

pen 3.2 w en z – web en zes

Geluidsfragmenten afspelen

3.14 Welk woord hoor je?

3.15 Dictee

Downloaden

Downloaden: klik op de link met de rechter muisknop – koppeling opslaan als …

• pen! 3.14 woordparen
• pen! 3.15 dictee

Hieronder staan de losse schrijfbladen en het geluidsmateriaal bij Op Pad! 4.

Het schriftelijk materiaal is beschikbaar via Taalpunten De Bilt.

Als je het Latijnse schrift nog niet beheerst, moet je oefenen met het schriftelijk materiaal. Als je dit wél beheerst, maar klank en schrift nog niet goed kunt verbinden, is de website een uitstekend alternatief.  Er wordt gewerkt met geluid en met plaatjes. Voorlopig is er nog geen login.

Inhoud van de website:

• 24 woorden met de klanken [e], [ee] en ‘sjwa (- stomme e)
• wat hoor je?
• hoe schrijf je het?
• meervoud op -en: net/netten en neet/neten
• memory
• totaal 62 oefeningen in het pad

Geluidsfragmenten afspelen

4.12 welk woord hoor je?

4.13 dictee

Downloaden

Downloaden: klik op de link met de rechter muisknop – koppeling opslaan als …

• pen! 4.12 welk woord hoor je
• pen! 4.13 dictee

Hieronder staan de losse schrijfbladen en het geluidsmateriaal bij Op Pad! 5.

Het schriftelijk materiaal is beschikbaar via Taalpunten De Bilt.

Als je het Latijnse schrift nog niet beheerst, moet je oefenen met het schriftelijk materiaal. Als je dit wél beheerst, maar klank en schrift nog niet goed kunt verbinden, is de website een uitstekend alternatief.  Er wordt gewerkt met geluid en met plaatjes. Voorlopig is er nog geen login.

Inhoud van de website:

• 32 woorden met de klanken [o] en [oo]
• 2 nieuwe medeklinkers: f en x
• wat hoor je?
• hoe schrijf je het?
• meervoud op -en: pot/potten en poot/poten
• memory
• totaal 79 oefeningen in het pad

Schrijfbladen:

pen 5.1 o – pot en oog

pen 5.2 f en x – slof en box

Afspelen of downloaden:

5.10 welk woord hoor je?

5.11 dictee

Downloaden: klik op de link met de rechter muisknop – koppeling opslaan als ….

• pen! 5.10 welk woord hoor je
• pen! 5.11 dictee